زلزله تربت‌جام خسارت نداشت (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) زلزله تربت جام را لرزاند (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) ۴ شرور تهران با شلیک پلیس دستگیر شدند زلزله تهران را لرزاند | واکنش موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران به اعلام نشدن زمین لرزه (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) کلثوم اکبری قاتل ۱۱ شوهر در دادگاه | ماجرای قتل‌ها چه بود؟ نوروفیدبک برای چه کسانی مناسب است - 5 متخصص زبده نوروفیدبک قوچان، خنک‌ترین شهر ایران در بامداد امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) غرب استان تهران لرزید (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) تسکین درد‌های معده و روده با این دانه تابستانی استفاده از دم‍پایی در پیاده روی اربعین مناسب نیست هشدار وزارت بهداشت نسبت به مخاطرات تابش مستقیم نور خورشید شرایط دریافت مستمری توسط بازماندگان + نحوه محاسبه میزان مستمری تمامی امتحانات علوم پزشکی دانشگاه آزاد حضوری شد وزیر آموزش و پرورش در مشهد: شهادت حق شهید کاظمی بود و حیف بود که این مقام نصیب او نشود ۷ زائر ایرانی در تصادف ون با تریلی در ناصریه عراق مصدوم شدند (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) ۵۷۰۰ مجروح در جنگ اخیر | وزیر بهداشت خواستار پیگیری بین‌المللی جنایات رژیم صهیونیستی شد شروع اعزام‌های حج عمره از ابتدای شهریور | حضور پررنگ بانوان در لیست زائران وزیر آموزش و پرورش: بازنشستگان ۱۴۰۳ در اولویت پرداخت پاداش قرار دارند | پیگیری قرارداد کار معین معلمان خرید خدمات بیشترین علت نیاز زائران به امدادرسانی در پیاده‌روی اربعین، تصادفات جاده‌ای است پیش‌بینی هواشناسی امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) | کاهش نسبی دما در شمال و غرب کشور سازمان هواپیمایی کشوری درباره‌ی تهیه بلیت پرواز‌های اربعین اطلاعیه صادر کرد آیا شیرین‌کننده‌های غذایی، بلوغ را در کودکان تسریع می‌کنند؟ چگونه احساس تشنگی را در پیاده‌روی اربعین کاهش دهیم؟ بهترین زمان مصرف چای سبز برای لاغری چه موقع است؟ خدمات ویژه مجهزترین بیمارستان سیار کشور در عمود ٩٨٩ زیبایی و طراوت پوست با میوه‌های تابستانی به بهانه ۱۷ مرداد، روز خبرنگار | ۴ روایت از رنج و رسالت  خبرنگارانی که در جنگ ۱۲ روزه پای کار بودند راننده تاکسی اینترنتی در مشهد، سرکرده باند سرقت‌های مسلحانه اهواز از آب درآمد! عجیب اما واقعی؛ صدور سند برای ۲۵ سانتی‌متر زمین در کاشان !
سرخط خبرها

نسل جدید کار کرد ازدواج را تغییر داد

  • کد خبر: ۱۲۹۷۹۲
  • ۲۴ مهر ۱۴۰۱ - ۱۴:۵۴
نسل جدید کار کرد ازدواج را تغییر داد
در گذشته، ازدواج کارکرد اجتماعی بیشتری از کارکرد فردی آن داشت.
حامد بخشی
نویسنده حامد بخشی

در گذشته، ازدواج کارکرد اجتماعی بیشتری از کارکرد فردی آن داشت؛ یعنی نهاد ازدواج اولویت و کارکرد بیشتری برای خانواده گسترده یا خویشاوندی داشت تا برای فردی که ازدواج می‌کرد. به همین دلیل تصمیم گیران اصلی اینکه کدام زن، عروس یک خانواده بشود، والدین و بستگان نزدیک بودند.

یک زن، اول «عروس» یک خانواده گسترده بود و در مقام دوم، «بانو» یا همسر یک مرد. برای یک خانواده هم خصلت‌های خانوادگی و اصل و نسب و پیوند‌های خویشاوندی و سلامت و توانایی زن در فرزند آوری در درجه اول اهمیت قرار داشت و زیبایی و دلربایی زن در درجه دوم اهمیت. به همین خاطر اساسا یک دختر به جلوه گری و عشوه گری و یادگرفتن فنون و روش‌های آن نیازی نداشت. او مسئول پیدا کردن همسری برای خود نبود.

این خانواده او بودند که قرار بود در یافتن شوهری برای دخترشان موفق شوند. عاملان اصلی همسریابی، والدین و خویشاوندان بودند، نه خود افراد. از یک زن انتظار می‌رفت از خانواده خوبی برخاسته باشد، تعامل خوبی با خانواده همسرش داشته باشد، به وظایف نقشی خود به عنوان یک عروس و یک همسر عمل کند. به همسرش (و در واقع خانواده او) وفادار باشد، بتواند فرزندزایی داشته باشد و آن‌ها را بزرگ کند.

به همین دلیل صفاتی همچون اصالت، نجابت، پاکدامنی و عفت جزو اصلی‌ترین صفاتی بودند که برای ارزیابی دختر مناسب برای ازدواج مورد ارزیابی قرار می‌گرفت. پس از این ویژگی‌های اصلی، نوبت به خصلت‌های ثانویه‌ای همچون زیبایی می‌رسید که در صورت وجود، موجب فخر بیشتر خانواده در مجالس و مجامع زنان می‌شد. زیبایی و عشوه گری زن صرفا کارکردی شخصی برای فرد داشت که آن هم بسیار گذرا بود؛ به این دلیل که خصلت‌ها خیلی زود برای مرد عادی می‌شد و دیگر لذتی که قبلا از این ویژگی‌ها می‌برد، برایش مهیا نبود.

زیبایی و جذابیت زن کارکرد اجتماعی برای مرد نداشت؛ به این دلیل که اساسا این بخش از ویژگی‌های زن در مجامع مردانه جایی نداشت. نه از آن صحبتی می‌شد و نه نمایشی از آن داده می‌شد. به همین دلیل می‌بینیم که شیوه همسرگزینی و همسریابی به صورت باواسطه و توسط خانواده همسر طی مراسم خواستگاری انجام می‌شد.

ظاهر یا باطن؟!

با تغییر ساختار روابط اجتماعی این شیوه همسرگزینی نیز تغییر یافت و در نتیجه رفتار‌های دختران جوان نیز متفاوت شد. با اختلاط بیشتر جلسات و دور همی‌ها و شکل گیری جمع‌های خانوادگی، خویشاوندی و دوستانه مختلط که در آن زنان و مردان سر یک سفره می‌نشستند و با یکدیگر در خیابان قدم می‌زدند و مردان دیگر ممکن بود همسرانشان را ببینند و مرد می‌توانست به طور ضمنی به زیبایی یا جذابیت همسرش فخر بفروشد، خصلت زیبایی اهمیت بیشتری یافت.

تصور کنید که پیش از آن، مردان بیگانه احتمالا هیچ گاه همسر دوست یا همکار یا خویشاوندشان را‌ نمی‌دیدند و اگر هم مواجهه‌ای اتفاق می‌افتاد با وجود حجاب حداکثری که خیلی اوقات حتی صورت را نیز می‌پوشاند، چنین فخر و تحسین (یا در مقابل سرشکستگی و تحقیری) امکان پذیر نبود.

از سوی دیگر، با کوچک شدن خانواده گسترده به خانواده هسته‌ای و به ویژه با جدایی مکانی بیشتر خانواده‌ها در زندگی شهری به دلیل اقتضائات حرفه‌ای و کاری، کاهش مراودات و تقویت حریم خصوصی در خانواده ها، نهاد زناشویی از سیطره خانواده گسترده خارج شد. دیگر زن در گام اول عروس یک خانواده گسترده محسوب نمی‌شد، بلکه بانوی یک مرد به حساب می‌آمد. در نتیجه، وظایف نقش «بانویی» بر وظایف نقش «عروس» خانواده اولویت پیدا کرد. زن در گام اول می‌بایستی همسر مطلوبی برای شوهر باشد تا عروس پسندیده‌ای برای خانواده شوهر. پیامد‌های این جابه جایی نقشی چیست؟

خواستگاری سنتی یا ...!

قاعدتا انتظار داریم در گام نخست، آن دسته خصلت‌هایی در زن اولویت داشته باشد که کارکرد مستقیم برای شوهر دارد و عمدتا ناظر به وظایف همسرداری است. زنی مطلوب‌تر است که بتواند به شیوه بهتری این وظایف را ایفا کند و به نیاز‌های شوهرش به شکل مطلوب تری پاسخ دهد.

مجددا انتظار می‌رود که یک زن به همسرش، وفادار باشد. همچنین زیبایی، اخلاق پسندیده، همراهی در برنامه‌ها و مناسبت‌ها جزو این خصلت‌ها محسوب می‌شود. در یک گام بعدی که همراهی زنان با همسرانشان با حجاب کم (مانتو و روسری یا شال) در جامعه متداول شد و زنان توانستند زیبایی‌ها و جذابیت‌های خود را به دیگران بنمایانند، این خصلت نیز به عاملی برای تفاخر و ایجاد تمایز‌های اجتماعی (برای مردان) بدل شد؛ یعنی مردان نیز تمایل پیدا کردند که زنانشان آراسته و زیبا در مجامع عمومی حاضر شوند و از آن به عنوان عامل امتیاز خود استفاده کردند.

زمانی که کارکرد نهاد زناشویی و ازدواج اولا وابسته به شوهر و سپس خانواده او شد، پسران جوان تمایل پیدا کردند در فرایند همسرگزینی نقش پررنگ تری داشته باشند. از مرحله‌ای که اساسا مرد، همسر برگزیده خود را تازه سر سفره عقد می‌دید، به مرحله‌ای رسیدیم که مردان نیز در جلسات نهایی خواستگاری حضور پیدا می‌کردند؛ سپس مرحله‌ای که پسران جوان از جلسه دوم در فرایند خواستگاری مشارکت داشتند و گفتگو تحت نظارت خانواده‌های طرفین در اتاقی دربسته صورت می‌گرفت، تا مرحله کنونی که پسر و دختر خود یکدیگر را در تعاملات مستقیم انتخاب می‌کنند، سپس از مراسم خواستگاری برای پوشش آیینی و مناسکی فرایند همسریابی استفاده می‌کنند.

یعنی والدین صرفا وظیفه غسل تعمید دادن همسرگزینی را برعهده دارند که قبلا از سوی طرفین انجام شده است. جامعه شهری ما اکنون در این مرحله به سر می‌برد. پسر و دختر یکدیگر را در خیابان، محل کار یا تحصیل، پارک یا هر جای دیگری می‌بینند. با یکدیگر اولین تعاملات را برقرار می‌کنند. احتمالا به هم علاقه مند می‌شوند. مدتی را در دوستی با هم سپری می‌کنند و بعد ممکن است تصمیم بگیرند به این با هم بودن، خصلت رسمی و مشروع تری بدهند؛ پس با هم ازدواج می‌کنند.
این یادداشت ادامه دارد...

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->